‘Cloud competenties en profielen noodzakelijk voor optimale inzet Cloud’

Cloud Community Europe heeft zich als doel gesteld: Hoe kunnen we Cloud en andere digitale technologie optimaal inzetten? Wat betekent cloud in de praktijk voor het verbeteren van bedrijfsprocessen maar juist ook voor de verdere ontwikkeling van de Nederlandse maatschappij? Waar zijn onze Cloud competenties en profielen die we nodig hebben om Cloud optimaal te kunnen inzetten?

Regelmatig spreek ik commissarissen van een aantal beursgenoteerde bedrijven in Nederland rond governance en hun digitale agenda. Instellingen en bedrijven in Nederland staan voor de uitdaging om een adequaat antwoord vinden op de disruptieve innovatie die hun sector dreigt te ontwrichten. Commissarissen zijn verantwoordelijk voor de continuïteit van onze ondernemingen. Ze moeten erop toezien dat het bestuur een toekomstbestendige koers vaart en tijdig de juiste strategische keuzes maakt in een digitaliserende wereld.

Cloud governance

Tegenwoordig zijn veel commissarissen zich er van bewust, dat er in de organisatie waar ze toezicht houden geïnvesteerd moet worden in een digitale strategie en passend leiderschap. Het staat bij vele bedrijven als prioriteit genoteerd. Dit blijkt uit het onderzoek van IDC uit 2016 en zij verwachten dat per einde 2016 twee derde van alle CEO's digitale transformatie centraal op de agenda zal hebben staan. Tot nu toe is het resultaat bedroevend want nog weinig organisaties hebben werkelijk een digitale strategie en dito leiderschap blijkt uit het onderzoek van Amrop, Digitization & Boards 2016 en 2017 (verwachte publicatie Q2 2017).

Het woord Cloud wordt nooit door hen genoemd. De vraag is of ze zich wel bewust zijn van de mogelijkheden van Cloud om een werkelijke succesvolle digitale strategie te ontwikkelen en uit te voeren. Het verbaast me ook niet want een president commissaris bemoeit zich niet met de benoeming van digitale profielen. Ik vroeg een van hen, hoe vaak ben je betrokken bij het aantrekken van een CIO? Zijn antwoord: "Nooit! Ik bemoei me alleen maar met benoemingen van de CEO en CFO. Dat is de verantwoordelijkheid van meestal de CFO." Opmerkelijk omdat de Cloud een fundamenteel onderdeel dient te zijn van de corporate digitale strategie. Er is dus nog veel zendingswerk te toen naar de top van de organisaties binnen de BV Nederland.

Cloud leiderschap

Uit de vele publicaties blijkt dat er nog heel veel drempels zijn om een digitale (en dus Cloud) transformatie te initiëren of succesvol vorm te geven omdat het ontbreekt aan juiste skills en innovatiecultuur binnen de organisatie. Als het leiderschap niet weet wat voor Cloud profielen en competenties zij nodig hebben, hoe kunnen ze deze dan binnen halen? Uit het onderzoek van IDC kan je ook afleiden dat meer dan 40% van de onderzochte bedrijven nog niemand heeft aangesteld als verantwoordelijke voor het uitvoeren van de nog te ontwikkelde digitale strategie.

Cloud competenties vacatures

Een belangrijke vraag is hoeveel vraag er nu eigenlijk is naar Cloud competenties en wat voor profielen en rollen dat zijn. Als je nu online een search uitzet op de vacature website van Indeed (1 feb 2017) naar Cloud vacatures in Nederland, dan staan er meer dan 900 vacatures open. In mijn ogen zijn dat er niet veel gezien de razendsnelle ontwikkelingen die op ons afkomen. Dit zijn vacatures waar gevraagd wordt naar profielen zoals Chief Engineering Cloud, Chief Cloud Officer en veel Cloud Consultants, Cloud Solution Architecten en Engineers. Specifieke Cloud rollen worden ook genoemd zoals Business Cloud Plug & Play, Hybrid Cloud Consultant, Ops Engineer Cloud et cetera. Er is weinig consistentie in de functiebeschrijvingen en gevraagde competenties. Deze onduidelijkheid gaat ten koste van de algehele productiviteit en groei van onze economie. Innovatie met ICT is van belang om het toekomstig verdienvermogen van Nederland op peil te houden (zie Rijksoverheid.nl/digitaleagenda juli 2016).

Eerste suggesties voor Cloud competenties

Een goed referentiekader is de USA waar men al verder is in Cloud en waar salarissen al de pan uit rijzen. Het gemiddelde salaris voor Cloud functies is op dit moment rond de $124,000 per jaar en de vraag is het hoogst voor Linux, Java en virtualization experts (Ceb TalentNeuron 2016). Certificering programma's worden veel afgenomen, daarbij wordt aan de andere kant van ‘de plas’ vol geïnvesteerd in met name de security issues van de Cloud ontwikkelingen.

Volgens het recente rapport van 451 Research in 2016, zal in 2018 60% van organisaties werkzaamheden via de Cloud verrichten, een verhoging van meer dan 40% vergeleken met een jaar daarvoor.

Joe McKendrick, journalist bij Forbes, beschrijft het goed in zijn artikel (Forbes, jan 28 2013) van alweer vier jaar geleden waarin hij stelt dat er specifieke Cloud competenties dienen te worden ontwikkeld en vastgelegd. Belangrijke competenties vanuit zijn visie voor Cloud zijn:

• Innovatie en visie
• Business communicatie
• Leiderschap en project management
• Vendor management en onderhandelingsvaardigheden
• Business architectuur
• Analytische en planning skills
• Specifieke cloud technische competenties

Infrastructuur strategie is terug van weggeweest en het is nu nog kritischer rond security en availability in een hybride omgeving waarin een private Cloud gekoppeld is aan een public Cloud. De IT-organisatie dient zich te richten op ‘visibility, optimalization en control’. Business support, monitoring en ondersteuning zijn zeer complex geworden bij een verspreid/mobiel personeelsbestand (‘distributed workforce’). Deze complexiteit en snelle veranderingen bevestigen de noodzaak om tijd en focus te richten op de ontwikkeling van competenties gericht op Cloud.

Cloud specialisaties en rollen

De economie ontwikkelt zich veel verder naar een diensteneconomie gericht op professional services. Met Cloud betekent dit een vergaande omslag naar andere competenties en een sterkte behoefte naar niet beschikbare talenten binnen organisaties. Vaak wordt dit in de business case voor Cloud onderschat (zie Mike Kavis, juni 30 2016, The Doppler).

Antonella Corno spreekt over de volgende Cloud competenties en skills en adviseert organisaties deze te gaan ontwikkelen (Antonella Corno, 01 February 2017, Cloudtech):

• Private & hybrid cloud design
• Cloud security design
• Cloud infrastructure launch
• ACI & APIC automation
• Private & hybrid IaaS provisioning
• Application provisioning & lifecycle management
• Cloud systems management

Er wordt al nu veel over geschreven en onderzocht, maar nog niets ligt goed beschreven. Bij het beschrijven en vastleggen van Cloud competenties dient wel rekening te worden gehouden met de verschillende rollen. ISO heeft een eerste aanzet gedaan en uitvoerig de verschillende rollen van de Cloud Partner, Cloud Service Customer, Cloud Service Provider en Peer Cloud Service Provider beschreven (zie ISO 2014). Specifieke competenties dienen nog ontwikkeld te worden.

Digitale agenda en de Cloud

Gezien het belang van Cloud wordt er binnen de digitale agenda van de overheid daar wel over gesproken? Nee, digitalisering in algemeen wel natuurlijk en wel over security en Big Data, maar Cloud komt niet echt aan bod. Ook zien we dit niet terug in het Europese e-Competence Framework (e-CF3.0). Verbazingwekkend gezien de impact die Cloud heeft op onze open economie.

Conclusie

Het advies is vanuit het bestuur van Cloud Community Europe om Cloud aan de digitale agenda van de overheid toe te voegen. Dit is een eerste aanzet en artikel rond dit thema. Het bestuur zal in Q2 2017 met het initiatief komen om een denktank op te richten om hiermee aan de slag te gaan zodat we Cloud als fundamenteel onderdeel van de digitale technologie optimaal kunnen gaan inzetten en goede Cloud Competenties gaan ontwikkelen waar nieuw leiderschap en professionals op aangetrokken en geselecteerd kunnen worden.

Job Voorhoeve is bestuurslid van Cloud Community Europe - Nederland