Britse denktank noemt Rusland en terrorisme bedreiging voor internationale connectiviteit

De Britse denktank Policy Exchange waarschuwt dat gecoördineerde aanvallen op onderzeese telecommunicatiekabels de internetconnectiviteit van landen ernstig kunnen verstoren. Dit kan niet alleen op de economie in getroffen regio's een forse impact hebben, maar ook op militaire communicatie van landen. Onder meer terroristen en Rusland worden als risico's voor de internationale connectiviteit genoemd.

In het rapport 'Undersea Cables: Indispensable, insecure' zet Policy Exchange verschillende gevaren voor onderzeese datakabels uiteen. Het rapport wijst erop dat deze kabels doorgaans redundant zijn uitgevoerd, maar een nauwkeurig georchestreerde aanval de communicatie van een land of regio ernstig kan verstoren.

Meeste problemen komen door ongelukken

Ongelukken vormen overigens veruit de grootste bedreiging voor onderzeese datakabels. Denk hierbij aan vissersboten die schade aanbrengen aan een datakabel. De Verenigde Naties schat dat 100 tot 150 onderzeese datakabels op jaarbasis worden beschadigd, waarbij in 44% van de gevallen de schade door visserij wordt veroorzaakt. In 21,3% is niet duidelijk waardoor een kabel beschadigd raakt, terwijl in 14,6% van de gevallen een anker van een schip schade toebrengt aan een datakabel.

Veel ontwikkelde economieën zijn via een groot aantal onderzeese datakabels verbonden, waardoor de impact van een beschadigde kabel gering is. Als voorbeeld wordt Groot-Britannië genoemd, dat met ruim 30 datakabels is verbonden met het vaste land van Europa en de Verenigde Staten. Gecoördineerde aanvallen waarbij meerdere datakabels gelijktijdig worden beschadigd kunnen echter wel een gevaar opleveren.

Verstoring in Somalië

In het rapport worden enkele voorbeelden gegeven om de impact van beschadigde onderzeese datakabels te illustreren. Zo werd Somalië in juli 2017 getroffen door een verstoring van de internetconnectiviteit door een beschadigde datakabel. De connectiviteit kon pas na drie weken worden hersteld. Naar schatting heeft dit incident de economie in de regio per dag een schade van 10 miljoen dollar opgeleverd, wat neerkomt op ongeveer de helft van de dagelijkse nationale productie van Somalië.

Een tweede voorbeeld is een incident waarbij in december 2008 een drietal onderzeese datakabels die Italië met Egypte verbinden werden beschadigd door scheepvaart. Door dit incident werd 80% van de internetconnectiviteit tussen Europa en het Midden-Oosten verstoord. Het rapport wijst op de impact van het incident op het Amerikaanse leger, dat voor 95% van zijn strategische communicatie op commerciële kabelnetwerken vertrouwd. Zo maakte het Amerikaanse leger in deze periode gebruik van drones om anti-terrorisme acties uit te voeren in onder meer Irak en Pakistan. Voor de aansturing van deze drones is een bandbreedte van 500Mbps nodig. Door de verstoring moest het aantal vluchten met drones worden verlaagd van enkele honderden per dag naar enkele tientallen.

'Rusland kan bedreiging vormen'

Policy Exchange waarschuwt dat onder meer Rusland een bedreiging kan opleveren voor onderzeese datakabels. Zo heeft het land volgens het rapport ervaring met onconventionele en hybride oorlogsvoering, zoals het verstoring van communicatienetwerken. Het rapport wijst op de annexatie van de Krim, waarbij alle digitale communicatie van het schiereiland werd verstoord. Ook zou Rusland 'agressief opereren' in de nabijheid van onderzeese datakabels in Scandinavië en de Atlantische Oceaan.

Daarnaast wijst de denktank erop dat in Groot-Britannië onderzeese datakabels op geconcentreerde plekken aan land komen. Deze locaties zijn daarnaast niet goed beveiligd. Deze combinatie maakt onderzeese datakabels volgens Policy Exchange een kwetsbaar doelwit voor terrorisme.

Het volledige rapport is hier te vinden.