Op naar een ‘Europees cloud-decennium': laten we streven naar wederkerigheid op EU-niveau!

Enkele weken geleden kondigden Margrethe Vestager, Executive Vice-President van de Europese Commissie, en Thierry Breton, Europees Commissaris, de European Commission’s 2030 digital compass aan. Met andere woorden: ‘de Europese routekaart voor het digitale decennium’. Dit gebeurt op een moment waarop veel economische veranderingen plaatsvinden en de geopolitieke situatie allesbehalve stabiel is. Hierbij proberen EU-leiders nieuwe speerpunten vast te stellen voor het pad dat de EU in het komende decennium zal volgen.  

Op Europees niveau vinden momenteel zeer interessante politieke debatten plaats. Hierbij wordt onder andere gesproken over het stimuleren van digitale en technologische soevereiniteit en een open strategische autonomie. Maar ook over  nieuwe doelstellingen van het industrie- en handelsbeleid waarbij een open economie wordt gecombineerd met duurzame en eerlijke globaliseringsbeginselen. Er wordt ook gesproken over de veerkracht en het concurrentievermogen van de EU, over een gelijk speelveld en over wederkerigheid.  

Hoewel al deze debatten duidelijke gevolgen hebben die veel verder reiken dan de digitale sector, is het volgens ons belangrijk ook een ander geluid te laten horen. Wij blijven ervan overtuigd dat onze meer dan twintig jaar ervaring als alternatief, soeverein en duurzaam cloud-bedrijf in Frankrijk en Europa een goede toevoeging is voor de huidige beleidsdiscussies.  

Europese aanbieders van cloud-diensten en hun concurrenten spelen niet volgens dezelfde regels
Hoe moeilijk het ook te begrijpen is, de markten voor cloud-diensten worden niet gekenmerkt door vrije, volledige en open concurrentie. Terwijl deze diensten toch onder de WTO-regels zouden moeten vallen. Als we kijken naar het verleden en de gangbare praktijken in de belangrijkste grootmachten, zien we juist een gesloten marktdynamiek, die in het voordeel is van dominante cloud-partijen. 

Uit een McKinsey-rapport van juli 2018 bleek dat in China 64% van de publieke cloud-uitgaven naar Chinese CSP's ging, en slechts 22% naar internationale leveranciers. Buitenlandse CSP's worden onderworpen aan strenge regelgeving, waardoor het voor hen moeilijker is om in het land te opereren.
 
In de VS hebben overheidsopdrachten een belangrijke rol gespeeld bij de groei van bedrijven in Silicon Valley. Dit geldt met name voor subsidies voor onderzoek en innovatie op het gebied van defensie (onder meer via DARPA)/ Hoewel dit niet specifiek op de cloud gericht is, maken ook wetgevingen zoals de Buy American Act of de Small Business Act het voor Europese spelers uiterst moeilijk om toegang te krijgen tot dergelijke markten. 
 

Een les voor Europa: laten we durven streven naar wederkerigheid!

De Europese situatie is uiteraard een situatie apart, zowel op nationaal als op EU-niveau. De defensiebudgetten zijn in vergelijking met de VS of China immers aanzienlijk lager in verhouding tot het BBP. 

Als reactie op de hierboven beschreven situaties moeten overheidsopdrachten die worden gefinancierd uit budgetten van de EU en die van de lidstaten zelf, worden geïntegreerd in een bredere beleidsstrategie. Het Recovery & Resilience Fund (RRF) van de EU wijdt 20% van zijn budget momenteel aan de ondersteuning van de digitale transformatie. Meer dan ooit moeten overheidsopdrachten worden gebruikt als hefboom zodat: 

• middelen en prioriteiten worden benut met het oog op de invoering van slimme clouds door EU-ondernemingen en de modernisering van overheidsdiensten (lokaal, regionaal, nationaal en EU-niveau).
   
• het goede voorbeeld kan worden gegeven wanneer overheidsinstellingen voor zichzelf aanbestedingen doen. Maar om om eisen op het gebied van transparantie, innovatie, veiligheid, datasoevereiniteit en klimaatneutraliteit te bevorderen.  
   

ICI

Wat ons betreft, moeten we ons ‘Koop Europees-instinct' omzetten in strikte wetgeving. De Europese cloud-spelers zijn immers overwegend kleine tot middelgrote start-ups of scale-ups. Gelijke concurrerentie met de grote tech-giganten is dan ook bijzonder moeilijk, des te meer vanwege de aanwezigheid van concurrentiebeperkende situaties. 

Gezien hun huidige omvang, en de marktomstandigheden waarmee zij in eigen land te maken hebben, zijn er geen gelijke kansen voor Europese spelers. Cloud-infrastructuren zijn in toenemende mate strategische en kritieke nutsvoorzieningen voor het functioneren van onze digitale samenlevingen en economieën. Net zoals water-, energie- en transportinfrastructuren dat zijn. Daarom zou de  onafhankelijkheid van niet-Europese cloud-technologieën, -activa of -diensten duidelijk onder de aandacht van de Europese wetgevers moeten worden gebracht.  

Een juridisch instrument implementeren zou een concrete manier zijn om de marktkansen voor Europese cloud-bedrijven te bevorderen. Hierbij zou de toegang tot overheidsopdrachten moeten worden beperkt voor niet-Europese partijen uit landen waar Europese bedrijven kampen met ongelijkwaardige kansen op lokale overheidsopdrachten. Dan wordt het speelveld, ten minste gedeeltelijk, gelijkgetrokken. De Europese Commissie heeft de eerste stappen in de goede richting al gezet met overwegingen en wetgeving op het gebied van handelsbeleid. Wij moedigen dergelijke intitiatieven aan. De positieve externe effecten zouden enorm kunnen zijn voor de software- en technologiebranche. 

Een andere methode die kan worden overwogen, is om een ranglijst te maken van instituties/grote ondernemingen en de mate waarin zij gebruikmaken van Europese cloud-infrastructuurdiensten. Denk bijvoorbeeld aan entiteiten die onder de NIB-richtlijn of de richtlijn over de veerkracht van kritieke entiteiten vallen. En kijk ook naar de ontwikkeling hiervan in de loop der tijd.  Dit zou niet alleen het relatieve belang en de vooruitgang van Europese spelers duidelijk maken, maar ook zorgen voor meer transparantie in het algemeen. Onder deze omstandigheden, gezien het dynamisme van ons ecosysteem en de diversiteit van het beschikbare aanbod, zou een doelstelling van de EU-instellingen kunnen zijn om 30% van de Europese cloud-gerelateerde opdrachten te laten doen via ‘binnenlandse’ aanbieders. Een dergelijke bescheiden doelstelling zou een fenomenale prestatie zijn. 

Tot slot, laten we duidelijk zijn: bij Scaleway, hebben we een sterk ondernemers-DNA. Wij geloven in vrije handel en eerlijke concurrentie. Wij vragen geen voorkeursbehandeling omwille van het beleid, noch een bron van gegarandeerde inkomsten door eerste toegang tot lokale markten. Het gaat er niet om betere voorwaarden te krijgen dan onze internationale concurrenten, maar eerder om te zorgen voor eerlijkere en duurzamere concurrentie op basis van wederkerigheid op Europees niveau!

Yann Lechelle is CEO van Scaleway