Cloud is het nieuwe normaal

Emile Schouwstra is Commercieel Directeur bij Uniserver

Cloud is het fundament geworden waarop bedrijven kunnen bouwen. Digitale transformatie, verdergaande differentiatie en het realiseren van concurrentie­voordeel, het begint steeds vaker bij de cloud. Het is goed om te zien dat de hype van de cloud voorbij is en dat organisaties eindelijk ook cloudstrategieën gaan opstellen. Doen zij dit grondig en zorgvuldig, dan zullen zij een forse paragraaf moeten wijden aan de groeiende macht en gebruik van hyperscalers. Is dit dan uiteindelijk nog beheersbaar of juist zorgelijk?

Formuleer een cloudstrategie

Cloud computing is stevig ingeburgerd en wordt gezien als het nieuwe normaal voor enterprise IT. In alle sectoren blijft cloud een van de snelst groeiende onderdelen van IT-uitgaven. Gartner verwacht dat uitgaven voor cloudinfrastructuurdiensten (IaaS) zullen groeien tot 63 miljard dollar in 2021 ten opzichte van een kleine 40 miljard dollar in 2019. Met hogere uitgaven komt echter een grotere verantwoordelijkheid voor directies om verstandig te investeren. Dat betekent dat je een cloudstrategie moet ontwikkelen waarin cloud first en hybride cloud een belangrijke rol spelen.

Cloud first

Bij investeringen in IT wordt er in de eerste plaats naar de cloud gekeken. Hierbij is het van belang dat deze cloud first-strategie verder reikt dan de IT-organisatie. Het moet door de hele organisatie worden begrepen en omarmd. Om bijvoorbeeld de business mee te krijgen, moeten de zakelijke en financiële voordelen van cloud inzichtelijk gemaakt worden.

Hybride cloud

Hybride cloud dient eveneens onderdeel te zijn van de cloudstrategie, omdat organisaties in toenemende mate private en public cloudomgevingen combineren. Dat is van belang omdat verschillende workloads ook een verschillende cloudomgeving kunnen vereisen. Zo ontstaat er een hybride cloud waarin gegevens en toepassingen kunnen worden uitgewisseld tussen private en public clouds.

Optimalisatie

Ten slotte dien je na te denken over het financieel inzichtelijk maken van je huidige IT omgeving. Hierbij onderzoek je welke cloudoplossing het beste bij bepaalde workloads past. Denk hierbij aan performance, compliancy en werk zo toe naar standaarden. Optimalisatie in je kosten en in je gebruik van je resources zorgen gezamenlijk voor een optimale kostenbeheersing.  Erken de noodzaak van optimalisatie als een integraal onderdeel van cloudmigratieprojecten. Maak gebruik van wat cloudproviders standaard bieden en vul het aan met oplossingen van derden om besparingen te realiseren.

Hyperscalers te machtig

Door de mogelijkheden van hybride cloud op te nemen in de cloudstrategie, verweer je je als organisatie tegen vendor lock-in. Hoewel de praktijk leert dat bedrijven slechts zelden applicaties van de ene naar de andere cloud service provider verhuizen, willen zij deze optie wel open houden. En dat is een verstandig besluit.

Veel organisaties gaan af op de mooie marketingverhalen rondom de grote cloudplatformen van AWS, Microsoft en Google uit het Westen (VS) en AliCloud en Tencent uit het Oosten (China).

Zij staren zich blind op de voorgespiegelde lage kosten, zonder zich te verdiepen in de voorwaarden en de wijze waarop zij deze cloudomgevingen effectief en efficiënt kunnen inrichten en beheren. We zien vooral dat er steeds vaker adhoc diensten of applicaties naar de public cloud worden gemigreerd. Dit lijkt vaak erg interessant, want zij bieden bijvoorbeeld kant en klare add-ons, snelle innovaties en je kunt heel snel opschalen. Echter, voordat je het weet zit je vast aan een van deze hyperscalers zonder:

• dat je weet of de datahuishouding nog compliant is.
• een deugdelijk exitscenario.
• een vast aanspreekpunt, bij wie je terecht kunt als je vragen hebt.
• fluctuerende facturatie.

Al dit soort aspecten dien je in je cloudbeleid mee te nemen. Het is prima wanneer je diensten afneemt van een van de hyperscalers. Met de platformen an sich is zeker niets mis. Maar je moet je realiseren wat het inhoudt en wat de mogelijkheden en vooral ook de onmogelijkheden zijn. Als er iets mis gaat in de dienstverlening, moet je dat maar accepteren en min of meer hopen dat je iets recht kunt zetten met de SLA in de hand.

De middenweg: een Europese cloud?

Kortom, laat je als Europese organisatie niet in de mangel nemen door de public cloudplatformen ofwel uit het westen of uit het oosten. Het is dan ook goed om te constateren dat bedrijven cloudbewuster worden en meer onderzoek doen, voordat zij een migratie naar de cloud in gang zetten. Daarbij helpt het dat er een veelbelovend initiatief is om op Europees niveau een cloudplatform te ontwikkelen als tegenwicht tegen de hyperscalers. We hebben het over GAIA-X, een initiatief van de Duitse overheid, dat wordt omschreven als een ‘gefedereerde, open data-infrastructuur die gebaseerd is op de Europese waarden’. Het geheel moet ‘digitale soevereiniteit’ terugwinnen. GAIA-X moet als geheel gebaseerd worden op Europese principes voor databescherming, transparantie, gebruiksvriendelijkheid en interoperabiliteit. Hoewel de plannen in een beginstadium zijn, lijkt het erop dat men met GAIA-X meer wil dan alleen het leveren van cloudcomputing. Er lijkt naar een platform toegewerkt te worden waarin bovendien data-uitwisseling gefaciliteerd wordt. Het plan is gelanceerd door het Duitse ministerie van Economische Zaken; de Franse overheid is al aangehaakt.

Datasoevereiniteit

Toch mag het niet bij overheden alleen blijven. Dit initiatief moet tevens gedragen worden door het bedrijfsleven; denk aan de grotere cloud infrastructuur providers zoals bijvoorbeeld Uniserver in Nederland of dergelijk organisaties in onze omringende landen.

Als alle continenten oost en west een cloudplatform hebben, dan zouden we dat in de EU ook moeten hebben. Laten we het dan direct goed aanpakken in de EU en meer voorzieningen treffen om datasoevereiniteit en -integriteit te waarborgen. 

Het is sowieso goed om te constateren dat de EU wakker is geworden en een antwoord wil zijn tussen het geweld van de Amerikaanse en Aziatische cloudspelers. Momenteel zitten we gewoon ‘ingeklemd’ tussen deze hyperscalers. De grotere eindklanten realiseren nu wat er gebeurt als ze hun IT in de cloud van deze hyperscalers zetten. Zij gaan nu pas beleid en strategie uitstippelen. Daarbij past het dat zij goed evalueren wat zij in de cloud willen gaan doen en welke doelstellingen zij hebben. Eerst doen en dan denken in relatie tot de cloud kan desastreuze gevolgen hebben. En dit is zeker niet nodig.