‘Schakel studenten in om ICT-sector te verduurzamen’

Brigitte Rijk

Britte Rijk is voorzitter van Studenten voor Morgen. Dit is een studentennetwerk voor duurzaamheid in het hoger onderwijs. Studenten die lid zijn van dit netwerk, zijn actief op zoek naar mogelijkheden om een nuttige bijdrage te leveren aan de verduurzaming van maatschappij en economie. En dus ook de datacenterindustrie. Dat doen zij onder andere via stageplekken. Want, zo stelt zij, studenten denken per definitie out-of-the-box. Daardoor komen zij op verrassende en tegendraadse ideeën die vaak uitstekende resultaten opleveren. Maak daar gebruik van, zegt zij in deze oproep aan de datacenterindustrie om meer stageplekken te creëren.

Het bewustzijn dat we met onze welvarende, maar vervuilende maatschappij een duurzame transitie moeten realiseren, groeit steeds meer. Er is wetenschappelijke consensus over het bestaan van klimaatverandering en de catastrofes die het tot gevolg heeft. Er is consensus over afname van biodiversiteit en over andere schadelijke activiteiten voor de planeet. En er is consensus over waar dit probleem moet worden aangepakt: niet op een enkel terrein, speciaal gericht op duurzaamheid, en ook niet in alléén de energiesector. Een duurzame transitie moet integraal worden aangepakt en moet in alle sectoren en lagen van de maatschappij een belangrijke plaats innemen.

Weemoedig

Dit betekent dat ook de nodige veranderingen moeten worden doorgevoerd in de IT- en datacentersector. De laatste jaren is de ecologische voetafdruk van de IT-sector steeds vaker een nieuws-item geweest. Hoewel het lijkt alsof IT-diensten ten goede komen aan het milieu, omdat ze bepaalde fysieke activiteiten vervangen, blijkt de IT-sector vaak toch een enorm vervuilende industrie.
Die grote hoeveelheid data, die steeds maar blijft groeien, en alle hardware en software die wij gebruiken, ‘vreten’ enorm veel energie. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de IT-sector in deze moderne tijd een snelgroeiende ecologische voetafdruk kent.
Toch moeten we niet weemoedig worden. Technologie is juíst een van de belangrijke componenten voor een duurzame toekomst.
Er zijn technische innovaties nodig om bestaande technologieën te verduurzamen, met het oog op een klimaatneutrale samenleving. IT’ers - wees trots op dit feit en omarm de verantwoordelijkheid die hiermee gepaard gaat!

Noodzakelijke transitie

Het punt is duidelijk. De vraag is: hoe? Hoe organiseer je zo’n grote, toekomstgerichte verandering binnen een datacenter- of IT-bedrijf, zonder de kern van het bedrijf te ondermijnen?
Belangrijk is dat elke werknemer in het bedrijf wordt meegenomen in de beleidsvorming, zodat iedereen ook betrokken zal zijn. Het moet voor iedereen duidelijk zijn waarom duurzaamheid op de agenda komt te staan en hoe iedereen hier zelf met zijn of haar werkzaamheden aan kan bijdragen. Een handige tool hiervoor is het opstellen van een routekaart - hoe bereik je het doel dat in het beleid gesteld is?

Drie componenten

Hierbij moet niet alleen gekeken worden naar de eigen bedrijfs­voering. Er moet met name een focus liggen op het verduurzamen van de diensten en activiteiten zelf. Om dat te kunnen realiseren, moet er worden geïnvesteerd in onderzoek. Hoe kunnen nieuwe technologieën worden ontwikkeld of resultaten van R&D worden toegepast die bijdragen aan een duurzame samenleving en tegelijkertijd het belang van de datacentersector niet ondermijnen? Er zijn dus drie componenten van het bedrijf waarvoor concrete actieplannen niet kunnen uitblijven: onderzoek naar nieuwe, duurzame technologieën; de kerndiensten van het bedrijf; en de bedrijfsvoering van de onderneming.

Koplopers

Gelukkig wordt er al genoeg ondernomen en zijn er al enkele koplopers op het gebied van duurzaamheid. Voor een duurzame transitie is het belangrijk om van elkaar te leren en voorbeelden van elkaar over te nemen. Niet twee keer het wiel uitvinden en: ‘beter goed gejat dan slecht bedacht’. Zoek deze koplopers daarom op, ga met ze in gesprek, lees beleidsstukken en jaarverslagen. Neem het heft in handen en geniet ervan: het vraagt misschien verantwoor­delijkheid, maar het is ook een leuke, inspirerende uitdaging.

Een praktische tip om mee te beginnen zou zijn: creëer een passende stageplek, speciaal gericht op het verduurzamen van het bedrijf. Je haalt hiermee verse kennis en creativiteit in huis. Een frisse blik en out-of-the-box thinking van een student zou de juiste snaar kunnen raken, waardoor langzaam maar zeker een transitie naar een duurzaam bedrijf in gang zal worden gezet.

Wederzijdse belangen

Nu enkele handvatten zijn gegeven om een begin te maken aan verduurzaming binnen de IT-sector, moet er nog een belangrijke vraag beantwoord worden. Wat voor voordelen levert dit de sector zelf op? Waarom is verduurzaming ook voor het bedrijf zelf lucratief?

Naast het feit dat verduurzaming financieel steeds aantrekkelijker zal worden, vanwege de vele subsidies en financiële prikkels, is het van belang om in het achterhoofd te houden dat de duurzame transitie hoe dan ook zal plaatsvinden. De datacentersector kan hierbij niet achterblijven. Studenten worden binnen de kortste keren opgeleid met een duurzame bril. Het is belangrijk dat bedrijven hierop aansluiten. Geen student wil werken bij een bedrijf dat niet meegaat met de moderne, maatschappelijke en bovenal noodzakelijke trends. Het is overigens niet de bedoeling om te wachten op die studenten, die het dan zelf maar kunnen gaan regelen. Nee - het is aan het bedrijf om alvast stappen te zetten en studenten mogelijkheden te bieden.

Steeds meer waarde

Bovendien kijken de studenten van nu neer op vervuilende bedrijven. Jongeren hechten steeds meer waarde aan het klimaat, te zien aan alle stakingen en demonstraties. En dit geldt niet alleen voor jongeren. Mensen van alle leeftijden zijn meer dan ooit bezig met het maken van weloverwogen keuzes die ten goede komen aan het klimaat. Het belang voor een bedrijf om daadwerkelijk te verduurzamen ligt dan ook niet in de laatste plaats in het creëren van een goed imago. Dit zal zich uiteraard uitbetalen in andere voordelen.

Een schone datacenterindustrie is voordelig voor iedereen. Voor de aarde, de mensen die daarop leven, de studenten, haar klanten en de gehele sector zelf. Maar dat is niet het enige. Voor een duurzame transitie is de kennis en de innovatiekracht van de IT- en de datacentersector heel hard nodig! Er is technische innovatie nodig om bestaande technologieën en activiteiten te verduurzamen. Dat geeft de IT- en datacentersector een sleutelpositie in de duurzame transitie. Waar wachten we nog op?

Britte Rijk is voorzitter van Studenten voor Morgen