Blog Legal Look: Victor de Pous over clouddiensten

Victor de Pous

> Wat is de status van rechtspraak over clouddiensten?

Algemeen bezien loopt het vrijwel zeker in geen enkel rechtsstelsel storm. Daaruit leiden we af dat slechts een enkele bij het cloudproces betrokken partij de gang naar de rechter maakt. Let op: het gaat nadrukkelijk om een ruimere groep stakeholders dan klant en leverancier van clouddiensten. Dat blijft opmerkelijk.

Enerzijds is zo ongeveer alles 'cloud' wat de klok slaat (er zijn talloze diensten en miljarden gebruikers); anderzijds gaat er zeker van alles mis. Denk alleen al aan de talloze inbreukzaken, waarbij persoonsgegevens van soms miljoenen consumenten werden gelekt. Een verklaring geven voor het beperkte animo voor procederen, blijft lastig, maar eerder hebben we de vergelijking getrokken met niet-foutloze standaardsoftware. Ook hier zien we immers klanten - in concreto licentienemers op bedrijfspakketten - hun leverancier ondanks gebreken (bugs) niet voor de rechter dagen.

Een andere grond vinden we mogelijkerwijs in de sterke afhankelijkheidssituatie tussen cloudleverancier en gebruikersorganisatie en wellicht mede in de complexiteit en inhoud van service level agreements. In Nederland valt in ieder geval op dat opnieuw vonnis is gewezen in een conflict, waarbij niet de cloudleverancier maar zijn klant(en) failleerde. Deze omstandigheid leidt kennelijk tot problemen voor de faillissementscurator. Bij de afwikkeling van de boedel, inclusief doorstart van een onderneming, is toegang tot de bedrijfsinformatie immers cruciaal.

> Wat is de uitkomst van dit conflict? 

Een failliete ondernemer mag curatoren bij de uitvoering van hun wettelijke taak niet dwarsbomen, terwijl de cloud service provider door de rechter wordt geboden om de bedrijfsgegevens, die in de cloud zijn opgeslagen, te ontsluiten. De provider moet de digitale omgeving zodanig herstellen en aan de curatoren via het Citrix portal ter beschikking stellen dat deze door middel van 'alleen lezen'-rechten toegang verkrijgen tot de via een derde bij de provider gehoste concerndata. Voorwaarde is wel dat curatoren de provider een redelijke vergoeding betalen voor deze werkzaamheden. Zo luidt de kern van een kort-gedingvonnis van de Bossche rechtbank tussen de curatoren en een failliete ondernemer, tevens cloudklant.

> Cloudleveranciers moeten dus altijd meewerken?

Daar is inderdaad sprake van, maar deze wijze waarop kan wel verschillen (en tevens de leverancier recht heeft op een vergoeding voor het werk). Eerder oordeelde overigens toevallig dezelfde rechter (in 2012 en dat vonnis werd in hoger beroep bevestigd) dat de curator recht heeft op alle administratieve gegevens van de failliet. Wanneer de cloudleverancier er een 'digitale schoenendoes met bonnetjes' van maakt en deze aan de curator overhandigt op een harddisk, de leverancier aan zijn wettelijke plicht heeft voldaan. Hij hoeft de gegevens dus niet per se online toegankelijk te maken. Uit deze rechtspraak blijkt dat de curator geen gratis toegang tot de financiële informatie in de vorm van een clouddienst hoeft te krijgen. Uit de nieuwe jurisprudentie blijkt duidelijk dat de curatoren vreesden dat ze geen überhaupt geen toegang tot de concerndata kregen en zelfs dat deze informatie zou verdwijnen. Ze werden domweg tegengewerkt. Dat mag niet.

Mr. V.A. de Pous is bedrijfsjurist en industrie-analist. Hij houdt zich sinds 1983 bezig met de juridische aspecten van digitale technologie en informatiemaatschappij en is medewerker van uitgeverij FenceWorks.

 
Dossiers