Big data is een fenomeen, geen technologie

Een economische wet zegt dat je zonder kapitaal geen bedrijf kunt runnen. Nu data een steeds prominentere rol speelt, geldt volgens Paul Sonderegger, Big Data Strategist bij Oracle, hetzelfde voor bedrijfsgegevens. "Datakapitaal is nu even belangrijk als financieel kapitaal."

• Paul Sonderegger
• Datamanagement was lange tijd gericht op het eenvoudigweg vastleggen van transacties. Die tijd is volgens Sonderegger voorbij. "De transactie is maar een deel van het verhaal. Het gaat nu ook om wat je vervolgens met de data doet. Een voorbeeld is Uber dat dynamische tarieven - het zogenoemde surge pricing - hanteert. Daarbij stijgt het tarief naarmate de vraag naar ritten stijgt. Dat motiveert andere chauffeurs weer om ritten te maken waarna de prijs zal dalen. Data is voor Uber dus niet alleen een transactiegegeven maar ook de grondstof voor een nieuw bedrijfsproces."

Combineren

Sonderegger wijst op de mogelijkheid om datasets van verschillende bedrijven of organisaties met elkaar te combineren, zodat nieuwe, bruikbare informatie ontstaat. Hij noemt een treffend voorbeeld uit New York waar de overheid de klantgegevens van een ophaaldienst voor het verwerken van frituurolie van restaurants naast data over verstopte afvoersystemen en riolering legde. Dat leverde voldoende informatie op om veel gerichter inspecties uit te voeren. De gecombineerde data gaven een beeld van waar de kans op het illegaal lozen van oude olie het grootst was.

Wetten

Volgens de big data-specialist van Oracle zijn er drie ‘wetten’ op het gebied van datakapitaal te onderscheiden. “Wet 1 is: data ontstaat uit activiteiten. Data is een vastlegging van een gebeurtenis. Zorg ervoor dat je gebeurtenissen ook echt vastlegt. Je hebt immers maar één kans. Door alles wat er binnen een organisatie gebeurt te digitaliseren, is waarde uit data te creëren. Het kan ook raadzaam zijn om te kijken of er in jouw keten data van derden beschikbaar is die nuttig is om waarde uit te halen. De tweede wet is: data creëert data. Algoritmes die de prijs bepalen, advertentie-targeting, voorraadbeheer en fraudedetectie. Het zijn allemaal processen waarbij data nieuwe data genereert die te gebruiken is om de prestaties van de activiteit te verbeteren of verfijnen. Dit vliegwiel kan zorgen voor concurrentievoordeel. De derde wet zegt dat platforms de toekomst hebben. Platformconcurrentie is in informatie-intensieve branches zoals software of aandelenhandel al een bekend verschijnsel. Hier is data het product. Dat zal ook gebeuren in andere branches waar gezondheidszorginstellingen, energieleveranciers of autobouwers alle de strijd aan zullen gaan om met hun platform van algoritmische diensten de markt te domineren.”

Leiderschap

Om echt te profiteren van datakapitaal moeten bedrijven volgens Sonderegger niet uitgaan van een technologische benadering, maar een competitieve strategie ontwikkelen die zich richt op wat hij een datavistische cultuur noemt. “Je moet daarvoor als CEO een paar belangrijke stappen nemen. Om te beginnen is het zaak om je als CEO vertrouwd te maken met de basisprincipes van datamanagement. Succesvolle CEO’s zijn bekend met de basisconcepten die een bedrijf succesvol maken, zoals branding, product-design, logistiek en engineering - zij hoeven daarin echter geen experts te zijn. Dit geldt ook voor informatietechnologie. Zorg ervoor dat je de basisprincipes kent en begrip hebt van zaken als datamanagement, integratie, analytics en apps. Dan is het mogelijk om de juiste beslissingen te nemen.”

Sonderegger pleit verder voor een Chief Data Officer. “Deze moet op hetzelfde niveau kunnen opereren als de CFO. Zoals het financiële kapitaal bij een organisatie onder toezicht staat van de CFO, moet de CDO het datakapitaal beheren. Verder zien we steeds vaker dat organisaties niet alleen hun financiële prestaties bekendmaken en toelichten maar ook hun datakapitaal. Om een voorbeeld te noemen: Oracle geeft tijdens zijn sessies met analisten nu ook cijfers over het datakapitaal dat opgebouwd is, zoals het aantal websessies in de eigen cloudoplossingen of het aantal medewerkers in de HCM-cloud. Het zal niet lang meer duren voordat retailers waardevolle klantgegevens als kapitaal opvoeren of pakketdiensten het aantal verzonden pakketten per maand. Deze trend geeft aan dat datakapitaal nu even belangrijk is als financieel kapitaal.”

Paul Sonderegger is Big Data Strategist bij Oracle